Hoe kies je een toekomst?

Rosa

Op een dag ga je dood.

(…)Maar zodra je op de drempel staat
ben je heer en meester van
de situatie en van mij (…)

Uit ‘Als ik je aan zie komen’, van Hanny Michaelis

De toekomst is vaak een raadsel. Die van mij in ieder geval wel. Over een jaar doe ik eindexamen en dan ligt de wereld aan mijn voeten. Ik zal waarschijnlijk een studie kiezen en daarna volgt de rest van het leven, waarin letterlijk alles onzeker is. Het enige wat je weet, is dat je op een dag doodgaat.

Sinds de Franse Revolutie zijn we geboeid door zelfontwikkeling. Progressie en vooruitgang zijn dan ook een steeds belangrijker onderdeel van het leven geworden. Maar, wanneer ken je jezelf nou echt? En hoe kies je dan een toekomst? Of kan je die niet kiezen?
Op de een of andere manier gaat de toekomst bijna altijd hand in hand met angst. Angst voor het onbekende en te veel keuzes. Dit voel ik ook vaak. Zoveel studies, zoveel banen en eindeloos veel dingen om te doen. En dat terwijl het leven zo kort is. Deze wereld voelt soms bijna niet als die van mij. Zo gek en onwaarschijnlijk, dat het moeilijk is om mijn plek erin te vinden.

Het lijkt heel simpel: je gaat naar school, volgt een studie, krijgt een baan, koopt een huis en krijgt kinderen. Het is de standaardformule voor hoe je jouw leven kan indelen. Die ligt zo erg voor de hand door de maatschappij waar we in leven, dat het vaak niet eens in mensen opkomt dat er meer mogelijkheden zijn. De dichtregels bovenaan dit stuk vangen dat gevoel heel mooi. Het gevoel dat het leven jou in zijn greep heeft in plaats van omgekeerd. Hoe zit het nou met wat wij echt willen? Als kind zeiden we immers bijna allemaal ‘ik wil later echt geen saaie kantoorbaan’. Hoe komt het dan toch dat bijna iedereen daar wel belandt?
In haar gedicht Ontsnappen schrijft Anna Enquist:

(…)In de kooi van dag en nacht,
de kooi van de boodschappen,
blikjes bier, de betere baan
(…)

Die kooi van het leven is natuurlijk iets van de verbeelding, maar hij is voor veel mensen wel voelbaar. Als een soort kader waarin je moet leven en tegelijkertijd een norm waar je aan moet voldoen. Het is het snakken naar een ruimte die je niet kent. Is dat de essentie van het leven? Of is de essentie, het doel, het pad, iets anders? Het blijft een raadsel. Er zijn eindeloos veel boeken geschreven en films gemaakt die je een handleiding geven voor het leven. Nuttige dingen staan er zeker in, maar het is en blijft aan ieder voor zich om eigen keuzes te maken en te ontdekken wat je met je leven wil doen.
Als ik later oud ben wil ik kunnen zeggen dat ik écht genoten heb van het leven en alles eruit gehaald heb wat erin zit. Eigenlijk geldt dit denk ik voor iedereen. Hier past voor mij geen baan bij die ik niet leuk vind, die ik heb omdat ik geld moet verdienen voor een huis wat veel te duur is. Het is gewoon te krom voor woorden.
Misschien ben ik wel veel gelukkiger in een hutje op de hei, waar ik mijn eigen eten verbouw en de hele dag in de zon kan zitten als ik zou willen. Is dat stiekem niet waar het leven om draait, kunnen doen wat je leuk vindt, gewoon omdat je er blij van wordt? Dat is in mijn ogen het grootste doel wat je kunt hebben en juist dat vergeten de meeste mensen. Dat wil ik niet, zo wil ik niet worden. Wat ik dan wel wil? Leven, echt leven.

- Rosa, klas 5VE- Haags Montessori Lyceum